Umowa sprzedaży samochodu to dokument, który ma kluczowe znaczenie dla obu stron transakcji – zarówno kupującego, jak i sprzedającego. Choć w sieci dostępnych jest wiele gotowych wzorów, które można wykorzystać, warto zastanowić się, czy rzeczywiście spełniają one wszystkie nasze potrzeby. Korzystanie z gotowych szablonów może być wygodne, jednak wiąże się z ryzykiem podpisania umowy, której treść może być niekorzystna dla jednej ze stron. Dlatego dobrze jest poświęcić chwilę na zrozumienie kluczowych elementów umowy i jeśli to możliwe, sporządzić ją samodzielnie.
Gdy Twoje auto Cię zawiedzie,
Ogólnopolska Pomoc Drogowa e-OPAK
My nie zawodzimy. Jesteśmy zawsze tam gdzie tego potrzebujesz.Dlaczego prosta umowa bywa lepsza?
Wbrew pozorom, prosta i przejrzysta umowa często okazuje się najbezpieczniejszym rozwiązaniem, zarówno dla kupującego, jak i sprzedającego. Skomplikowane wzory pełne oświadczeń i zawiłych klauzul mogą okazać się mylące i prowadzić do problemów. Co więcej, pewne zapisy zawarte w takich umowach mogą być nawet sprzeczne z prawem – szczególnie, jeśli sprzedawca próbuje uchylić się od odpowiedzialności, która i tak wynika z przepisów prawa, np. z kodeksu cywilnego.
W Polsce przepisy kodeksu cywilnego (art. 556-576) regulują kwestie rękojmi za wady rzeczy sprzedanej. Oznacza to, że niezależnie od treści umowy, sprzedający odpowiada za ukryte wady samochodu, które mogą ujawnić się po transakcji. Niemniej jednak, strony mogą uzgodnić wyłączenie rękojmi, co często bywa korzystne dla sprzedającego. Ważne jest, aby takie zapisy były jasne i czytelne dla obu stron – w szczególności dla kupującego, który powinien być świadomy konsekwencji takich postanowień.
Klauzule wyłączające rękojmię
Wyłączenie rękojmi to popularna praktyka, zwłaszcza w przypadku sprzedaży samochodów używanych. Kupujący często akceptują takie warunki w zamian za obniżenie ceny pojazdu. Oto przykładowe klauzule, które mogą znaleźć się w umowie sprzedaży:
- Strony wyłączają stosowanie art. 556 kodeksu cywilnego, który dotyczy rękojmi.
- Kupujący zrzeka się prawa do roszczeń wynikających z art. 558 § 1 kodeksu cywilnego.
- Kupujący oświadcza, że nabywa pojazd w obecnym stanie technicznym i nie będzie zgłaszał roszczeń wobec sprzedającego.
Kupujący potwierdza, że zapoznał się ze stanem technicznym pojazdu i nie zgłasza zastrzeżeń, a tym samym strony wyłączają możliwość dochodzenia roszczeń z tytułu wad ujawnionych po transakcji.
Dlaczego warto dokładnie czytać umowę?
Częstym błędem, który popełniają kupujący, jest brak dokładnego zapoznania się z treścią umowy. W pośpiechu lub pod wpływem emocji, skupiają się jedynie na podstawowych danych, takich jak cena i dane osobowe stron, ignorując resztę dokumentu. Tymczasem właśnie te dodatkowe zapisy mogą mieć kluczowe znaczenie, zwłaszcza jeśli chodzi o odpowiedzialność za wady pojazdu.
Kupujący może zgodzić się na wyłączenie rękojmi, ale powinien być świadomy, co to oznacza. Na przykład, jeśli po zakupie okaże się, że samochód ma ukryte wady, których nie było widać podczas oględzin, kupujący nie będzie miał prawa do roszczeń. Warto zatem w takiej sytuacji negocjować cenę, aby zrekompensować ryzyko związane z wyłączeniem rękojmi.
Co jeszcze można zawrzeć w umowie?
Dla osób, które pragną mieć pewność, że umowa sprzedaży samochodu będzie precyzyjna i nie pozostawi żadnych wątpliwości, istnieje kilka dodatkowych elementów, które warto uwzględnić. Oprócz standardowych danych, takich jak data transakcji, dane stron oraz informacje o pojeździe, można dopisać następujące elementy:
- Godzina transakcji – może być kluczowa w przypadku sytuacji, gdy zaraz po sprzedaży samochód uczestniczy w kolizji lub zostaje ukarany mandatem. Określenie dokładnej godziny pomoże ustalić, kto w danym momencie był właścicielem pojazdu.
- Numer dokumentu tożsamości – dla potwierdzenia wiarygodności stron, warto umieścić w umowie numer dowodu osobistego lub innego dokumentu tożsamości.
- Liczba przekazanych kluczyków – istotna informacja, która może pomóc w przypadku ewentualnej kradzieży pojazdu. Jeśli w umowie zapisano, że kupujący otrzymał komplet kluczyków, a później okaże się, że został on skradziony, może to mieć znaczenie przy zgłaszaniu roszczeń.
- Rodzaj płatności – określenie, czy transakcja została zrealizowana w gotówce, przelewem, czy może w ramach wymiany barterowej.
Interesujące dodatki, które mogą zwiększyć bezpieczeństwo transakcji:
- Oświadczenie sprzedającego o własności pojazdu – ważne, aby sprzedający potwierdził, że jest jedynym właścicielem pojazdu, a samochód nie jest obciążony zastawem ani innymi roszczeniami.
- Przebieg pojazdu – warto, aby sprzedający zagwarantował autentyczność stanu licznika. Może to mieć kluczowe znaczenie w przypadku późniejszych sporów dotyczących przebiegu pojazdu.
- Stan techniczny – sprzedający powinien oświadczyć, czy pojazd jest bezwypadkowy, a jeśli miał uszkodzenia, to jakie. Takie zapisy minimalizują ryzyko, że kupujący będzie próbował dochodzić roszczeń po wykryciu wad.
- Dokumenty dodatkowe – warto, aby sprzedający przekazał wszystkie niezbędne dokumenty, takie jak książka serwisowa czy instrukcja obsługi pojazdu.
Co może Cię zaskoczyć?
Ciekawostką, o której wiele osób nie wie, jest to, że klauzule wyłączające odpowiedzialność sprzedawcy za wady ukryte nie zawsze są skuteczne. Na przykład, jeśli sprzedający celowo ukrył istotną wadę, kupujący nadal może dochodzić swoich praw, nawet jeśli podpisał umowę wyłączającą rękojmię. W prawie istnieje bowiem zasada, że wyłączenie odpowiedzialności sprzedawcy za wady nie dotyczy sytuacji, w których sprzedający świadomie wprowadził kupującego w błąd.
Umowa sprzedaży samochodu to dokument, który warto przygotować z dużą starannością. Choć gotowe wzory mogą wydawać się wygodnym rozwiązaniem, często lepiej jest stworzyć umowę dopasowaną do konkretnej sytuacji. Szczególnie, jeśli chcemy zabezpieczyć swoje interesy i uniknąć niepotrzebnych problemów w przyszłości.